ساده اما عمیق

یادداشتی درخصوص دو آلبوم «مثل مجسمه» و «آینه قدی» مهدی یراحی، خواننده‌ی نام آشنای موسیقی کشور

آوای فردا: مهدی یراحی متولد 23 آبان ماه سال 1360 در اهواز می‌باشد و به‌عنوان خواننده، آهنگساز، نوازنده و تنظیم کننده در حوزه موسیقی کشور دارای جایگاه مختص به خود است؛ وی سازهای گیتار و پیانو را به‌صورت تجربی آموخته و اکنون نیز به‌عنوان سازهای تخصصی از آن‌ها استفاده می‌کند.
یراحی که از جمله خواننده‌های موسیقی پاپ یا بهتر است بگوییم پاپ عربی کشور است، از سال 79 فعالیت خود را آغاز نموده و در نخستین گام آلبومی تحت عنوان «هجرت» را آماده ساخت که متأسفانه به علت عدم همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نیز طرز تفکر متفاوت وی مبنی بر تأثیرگذار بودن کارهایش، هیچ‌گاه منتشر نشد و به گوش دوست‌داران موسیقی نرسید.
این اتفاق در سال‌های 81 و 83 مکرراً با یراحی همراه شد؛ شاید بِه‌توان گفت تمامی خوانندگانی از دهه 80 کارهای خود را آغاز کرده‌اند، در آن دوره با بی‌مهری‌های زیادی از سوی مسئولین و متولیان موسیقی کشور رو به رو بودند کمااینکه امروزه شاهد مواردی عکس جریان گذشته هستیم. جریانی که شاید برای علاقه‌مندان به موسیقی در آن دوره سخت بود اما ماحصل آن، ارائه‌ی موسیقی‌های ارزشی و دارای اعتبار برای اهالی موسیقی و طرفداران آن بود.
مهدی یراحی در طی سال‌های 1390 تا 1396، چهار آلبوم به نام‌های « منو رها کن »، « امپراطور »، « مثل مجسمه » و « آینه قدی » منتشر کرده است.
دو آلبوم نخست مهدی یراحی باتوجه به سبک متفاوت وی که اثر گرفته از موسیقی‌های عربی است، با اقبال خوب و حمایت علاقه‌مندان به موسیقی قرار گرفت به‌طوری که پس از انتشار آلبوم امپراطور، لقب امپراطور موسیقی پاپ را به وی دادند؛ در این میان نباید تأثیر تیتراژهای تلویزیونی اجرا شده توسط یراحی را نادیده گرفت. به جرئت می‌توان گفت که موسیقی‌های ارائه شده از یراحی در برنامه‌ی پر مخاطب «ماه عسل» در هرچه بیش‌تر شناختن شخصیت وی در کشور کمک کرده است.
اما مثل مجسمه!
سومین آلبوم رسمی مهدی یراحی به نام «مثل مجسمه» در تاریخ سوم تیرماه 94 از طریق رسانه‌های معتبر و درگاه‌های خرید اینترنتی و … منتشر شد؛ آلبومی با 12 قطعه در سبک‌های پاپ، ترنس و بلوز که ترک «آشوب» پیش‌تر به‌عنوان تک آهنگ منتشر شده بود.
نکته‌ی جالب توجهی درخصوص این آلبوم وجود دارد؛ تنها پس از دو هفته از پیش‌فروش این آلبوم در سایت بیپ تونز توانست رکورد پرفروش‌ترین آلبوم منتشر نشده را ثبت کند که به وضوح می‌توان جریان درست ایجاد شده توسط یراحی در ذهن مخاطبان را متوجه شد.
در این آلبوم، «امیر علی بهادری» «آرش فتحی»، «رستاک حلاج»، «مهدی یراحی» و «معین راهبر» به‌عنوان آهنگساز و «هومن نامداری»، «سعید زمانی»، «آرون حسینی»، «کوشان حداد» و «معین راهبر» به‌عنوان تنظیم‌کننده حضور داشتند.
از جمله نوازندگانی که در این آلبوم حضور داشتند نیز می‌توان به «احسان نی زن»، «فرشید ادهمی»، «نیما رمضان»، «مسعود همایونی»، «مهیار رمضان»، «هومن نامداری»، «امید حجت» و «آرین کشیشی» اشاره نمود.
در بخش ترانه‌سرایان نیز «امیرعلی بهادری»، «روزبه بمانی»، «رستاک حلاج»، «مونا برزویی»، «محسن رسولی» و «سروش دادخواه» با یراحی همکاری داشتند؛ نکته‌ی کلیدی در این آلبوم، بازخورد بسیار عالی هواداران نسبت به قطعه‌ی سال درد بوده که هنوز هم می‌توان آن‌را جزو بهترین کارهای یراحی دسته‌بندی کرد.
آلبوم مثل مجسمه، همانند دیگر کارهای یراحی دارای تجربیات متفاوت خود است؛ در قطعات این آلبوم به وضوح می‌توان فضای متفاوتی را نسبت به بقیه‌ی آلبوم‌ها حس کرد. استفاده از سازبندی‌های درست، ملودی‌های مختص به خود و نیز تنظیم بی‌نظیر قطعات در هرچه بهتر شنیده شدن این آلبوم استاندارد کمک کرده است.
این آلبوم از کارهای پیشین یراحی نشأت گرفته است و شاید بِه‌توان به این نگاه رسید که «مثل مجسمه»، تکمیل کننده‌ی سبک کاری یراحی در آن دوره بود.خودتو یه لحظه‌م بذار جای من/ ببین چی اومده سر رویاهای من
از این زندگی مونده یه نقاشی/ سخته با یه مجسمه تنها شی
مثل مجسمه که به‌عنوان قطعه‌ی معروف آلبوم به‌شمار می‌رود در تقابل جالبی با سایر کارهای یراحی دارد.
ترانه‌سرا و آهنگساز این قطعه امیرعلی بهادری است و تنظیم آن را نیز هومن نامداری برعهده داشته است؛ ایجاد جو مطلوب به جهت تأثیرگذاری چند برابر، از جمله نکات مثبت این قطعه بوده کمااینکه استفاده از تحریرهای مناسب و همسو با جو ساخته شده به ماندگار شدن این قطعه تا به امروز کمک کرده است. گفتنی است که بعد از گذشت سه سال از انتشار این آلبوم، هنوز هم شنیدنش خسته کننده نیست و این نشان دهنده‌ی عمق تأثیرگذاری یک اثر هنری در ذهن مخاطبان و جامعه هدف خود است.
از دیگر کارهای متفاوت این آلبوم که نظر علاقه‌مندان را به خود جذب نمود می‌توان به «داره گریه می‌کنه»، «سال درد»، «آخرین اسیر»، «دوست نداشت» و «انفرادی» اشاره کرد.
انتشار این آلبوم نیز مانند کارهای پیشین یراحی نظرات متفاوتی را از سوی هواداران وی و نیز اهالی موسیقی به‌دنبال داشت؛ عده‌ای این سبک مهدی یراحی را سبکی ساده می‌خواندند و عده‌ی دیگر نیز به دفاع تمام قد از این اثر می‌پرداختند.
باید نکته‌ای را درنظر داشته باشیم که هر اثر هنری با نگاه صاحب خود شکل می‌گیرد پس در ورای آن، خط فکری هنرمند مشخص است. مهدی یراحی را همه به واسطه‌ی صدا و تحریرهای تلفیقی آن می‌شناسند و در این آلبوم به سادگی می‌توان به استفاده‌ی مناسب از خلاقیت‌های یراحی پی برد.
شاید حس این آلبوم به‌علت همکاری‌های یراحی با آهنگسازان و ترانه‌سراهایی است که اکثراً در سبک پاپ، ترنس و بلوز کشور صاحب نام هستند و قطعاً تأثیرپذیری یراحی از این سبک‌های مختلف باعث ایجاد جو جالب این آلبوم شده است.
نکته‌ی جالب درخصوص این آلبوم آن است که یراحی بعداً درخصوص قطعه‌ی «بهونه» اعلام داشت که این آهنگ در سبک کاری وی به‌صورت تخصصی حضور ندارد و هنگام اجرای زنده‌ی این قطعه به این نکته پی برد؛ گرچه یراحی از لحاظ آهنگسازی، تنظیم یا ترانه این قطعه را ضعیف نمی‌دانست اما جزو اولویت‌های کاری وی نبود و پیش‌تر نیز چنین موضوعی درباره‌ی قطعه‌ی «مهم اینه» بیان شده بود.
اگر به کلیت این اظهارات نگاهی بیاندازیم متوجه می‌شویم که شاید آلبوم مثل مجسمه نتوانست صد در صد مهدی یراحی را دربرگیرد و تصویر کاملی از وی نشان دهد گرچه این موضوع در آینه قدی اتفاق افتاد.
19 بهمن‌ماه 95 بود که یراحی آلبوم «آینه قدی» را پس از آلبوم موفق مثل مجسمه منتشر کرد.
این آلبوم دارای 10 قطعه بود و همزمان با انتشار آلبوم آینه قدی، مراسم رونمایی از این آلبوم در گالری دیپلماتیک اکو برگزار شد که با حضور پر شور مردم و عوامل آلبوم آینه قدی همراه بود. در این مراسم مهدی یراحی بنا به درخواست حاضران قسمتی از قطعه بی دفاع را به صورت زنده اجرا کرد. لازم به ذکر است که قطعه‌ی «سرما نزدیکه» پیش از انتشار آلبوم منتشر شده بود.
مهدی یراحی در آینه قدی به یک سبک شخصی خاصی رسید و شاید بِه‌توان گفت که آینه‌ای تمام قد از آثار وی در کارنامه‌ی هنری‌اش محسوب می‌شود؛ با چندبار مرور آلبوم می‌توان دریافت که همچون مثل مجسمه در سبک پاپ، ترنس و بلوز ساخته شده و می‌توان شاهد بلوغ فکری و هنری یراحی بود.
در این آلبوم «امیرعلی بهادری»، «مهدی یراحی»، «وحید پویان»، «اسحاق اسدبیگی» و «احسان نی زن» به‌عنوان آهنگساز و «پیمان میرزایی»، «مهدی یراحی»، «سعید زمانی»، «اسحاق اسدبیگی» و «هومن نامداری» به‌عنوان تنظیم‌کننده در این آلبوم حضور داشتند. نوازندگانی که در این آلبوم یاری دهنده‌ی یراحی بودند عبارتنداز «احسان نی زن»، «فرشید ادهمی»، «فیروز ویسانلو»، «نیما رمضان»، «آتنا اشتیاقی»، «عظیم روحانی» و «ابراهیم علوی».
آینه قدی ترک شماره یک این آلبوم می‌باشد؛ با ترانه و آهنگسازی امیرعلی بهادری، تنظیم بی‌نظیر پیمان میرزایی و سبک متفاوت خواندن یراحی این قطعه به یکی از محبوب‌ترین قطعات این آلبوم تبدیل شده است.
شاید پیش از انتشار این آلبوم، هواداران و علاقه‌مندان یراحی به‌دنبال شنیدن سبک‌های گذشته‌ی وی بودند اما پس از انتشار آینه قدی اتفاقات به‌صورت دیگری رقم خورد. این قطعه به‌طور کلی در میانه‌ای از موسیقی پاپ قرار دارد و به‌دنبال آن آهنگسازی و ملودی انتخابی توسط بهادری و یراحی به ساخت قطعه‌ای منتهی شد که علاوه بر تغییر ذائقه‌ی هواداران، به‌وجودآورنده‌ی سبک جدیدی در مسیر کاری یراحی بود. قطعه‌ای که با شنیدن آن به امروزی بودن تنظیم می‌شود پی برد و شاید اندکی یراحی را از خواننده‌ی پاپ عربی دور کرده و تصویری از یک خواننده‌ی پاپ تا حدودی تلفیقی از غربی-عربی و ایرانی ارائه بدهد؛ تلفیقی که در ذهن یراحی ایجاد و به ساخت ترک‌های موفقی منتهی شده است.

باید درنظر داشت که در این آلبوم، امضای شخصی مهدی یراحی پای تمامی کارها وجود دارد؛ نکته‌ی مهم در انتشار این آلبوم آن است که ریسک پذیری یراحی از تکمیل سبک گذشته و ارائه‌ی موسیقی با کیفیت نشان از تغییرپذیری مثبت وی است. کم‌تر کسی جایگاه امن خود را رها می‌کند تا به وجود آوردن یک سبک مشخص برای خود برسد و احتمال این موضوع که ممکن است با موفقیت روبرو نشود را درنظر بگیرد. با این حال، نه تنها این رویکرد با استقبال هواداران روبرو شد بلکه قطعات متعددی از این آلبوم نیز به لیست قطعات موفق سال اضافه شدند. آینه قدی را باید هنری‌ترین اثر مهدی یراحی تا به امروز دانست.
قطعه‌ی «نفس» که برای فیلم سینمایی نفس به کارگردانی نرگس آبیار ساخته شد و توانست در کم‌تر از دو روز بیش از 3 میلیون شنونده را کسب کند.
قطعه‌ی دیگری که با خوش اقبالی همراه شد، ترک «نگو نگفتی» بود که با ترانه‌ای از روزبه بمانی، آهنگسازی احسان نی‌زن و تنظیم سعید زمانی پس از عدم کسب مجوز از صدا و سیما جهت پخش به‌عنوان تیتراژ برنامه‌ی «ماه عسل»، در رسانه‌های معتبر داخلی به‌عنوان قطعه‌ی پرشنونده ماه انتخاب شده بود.
از قطعات دیگر این آلبوم می‌توان به «بی دفاع»، «تو که می‌رفتی»، «بی سرزمین»، «شال گردن» اشاره نمود.
پس از انتشار این آلبوم و بعد از انتشار چند تک آهنگ، باید افزود که قطعه‌ی بیست و یک روز بعد با ترانه و آهنگسازی امیرعلی بهادری و نیز تنظیم هومن نامداری توانست به‌عنوان یک قطعه‌ی محبوب در بین هواداران یراحی قرار گیرد.
قطعه‌ای که برای فیلمی به همین نام خوانده شد و به راحتی می‌توان ادامه دادن یراحی در مسیر آینه قدی را متوجه شد؛ به هرحال یراحی از آن دست خوانندگان منحصر به فرد موسیقی کشور است که درگیر بازار و مارکت موسیقی نیست و برای کارها و هوادارانش ارزش قائل است. می‌توان این‌طور بیان کرد که یراحی به‌جای ارائه‌ی موسیقی با کیفیت پایین، به‌دنبال ایده‌آل گرایی و آینده‌نگری در موسیقی این روزهای کشور است.