بررسی روند موسیقی بانوان از گذشته تا به امروز

آوای فردا: در روزگاری که عصر ارتباطات و فناوری نام گذاری شده است، حذف بخشی از جامعه تقریبا امری غیر ممکن است. حال اگر این جامعه بزرگتر شود و تقریبا نیمی از جامعه را در بر گیرد، بدون شک تمام تلاش برای حدف و سانسور آن قشر با شکست مواجه خواهد شد.

موسیقی بانوان در ایران که چند سالی دچار سانسور و ممیزی‌های مختلفی شده بود، توانست همانند رودی آرام اما مصمم مسیر درست خود را به دور از تمام سیاه نمایی‌ها و زشتی ها پیدا کند و امروز، این درخت نوپا و جوان به شکوفه بنشیند.

توجه مردم عادی به گرامی داشتن موسیقی به ویژه موسیقی بانوان و قبول این مسئله که بانوان هم می‌توانند همانند مردان و یا حتی قدرتمند‌تر از آنان در عرصه هنر و بخصوص موسیقی حضور داشته‌ باشند سهم به سزایی در شکسته شدن این تابو داشته است؛ اما بیشترین سهم را در این بین خود بانوان ایفا کرده‌اند.

بانوانی که توانستند، با وجو‌د تمام محدودیت‌ها حتی در زمان‌هایی که حمل ساز جرم محسوب می‌شد، آتش زیر خاکستر این موسیقی را زنده نگه دارند و تلاش برای آموزش و یادگیری را متوقف نکردند.

تاریخ موسیقی ایران با نام بانوان بزرگی عجین شده است که نقش آن‌ها در موسیقی نه تنها قابل کتمان و سانسور نیست بلکه نقطه عطفی برای موسیقی ایران به شمار می‌آید. بانو «قمر الملوک وزیری» بهترین نمونه برای صحت ادعای ماست. کسی که با هنر خود جامعه‌‌ی سنتی زمان خود را بسیار تحت تاثیر قرار داد.

او اولین خواننده‌ی زنی بود که صدایش ضبط شد و اولین بانویی بود که اجرای صحنه‌ای داشت. شهرت این خواننده تا جایی گسترده بود که شاعران زیادی در وصف او‌ و هنرش، برایش شعر سرودند که معروف‌ترین آن شهرها، غزلی از «محمدحسین شهریار» است.

قمرالملوک وزیری تنها یک خواننده محسوب نمی‌شد. او که توانسته بود در جامعه‌ای که نیاز به نو شدن و پوست اندازی را در خو‌د حس می‌کند، رشد کند و نامی برای خود دست و پا کند، بنیان گذار موسیقی نوین بانوان و عبور از گذر سنت به مدرنیته نیز هست. حضور موفق و چشمگیر او در اجتماع باعث شد تا توجهات زیادی نسبت به موسیقی بانوان معطوف شود.

در حال حاضر، پس از گذر از دوران‌های مختلف و فراز و فرود‌های بسیاری که در موسیقی بانوان وجود داشته است، شاهد اوج گیری دوباره این رشته از هنر هستیم. درختی که با سرعت به سمت خشکی و نابودی می‌رفت و چیزی جز چند خواننده و نوازنده آماتور را در کنار خود نمی‌دید؛ امروز دوباره جوانه زده و شاهد نسل جدیدی از بهترین نوازنده‌ها و خواننده‌های عمر خود است.

هدف از این یادداشت مقدمه‌ای بود در وصف آن‌چه بر موسیقی بانوان گذشته است. در یادداشت‌های بعدی به تفصیل موسیقی امروز بانوان و حال و روزگاری که به سمت بهبود می‌رود را مورد کنکاش قرار خواهیم داد.